Wat je zegt ben je zelf

Het negatieve dat je in anderen ziet zegt vaak meer over jezelf, dan over de ander. Wat je zegt dat ben je zelf! Wie kent de zin niet? Of de uitdrukking: Zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten. Dit is projectie. Of je het nu wilt of niet, projecteren doen we allemaal.

Volgens psychoanalyticus Sigmund Freud en heel veel van zijn volgers gaat het bij zulke gedachten vaak om projectie. Je plakt een vervelend gevoel of vervelende eigenschap op die ander, die eigenlijk vooral veel over jezelf zegt. Dat kan zijn omdat je die eigenschap zelf hebt of juist omdat je er meer van zou willen hebben. Projectie gebeurt vaak onbewust. Projectie is dan ook een afweermechanisme tegen negatieve emoties. Door projectie hoeven we zaken die wij in onszelf niet graag erkennen, en in onze “schaduwkant” liggen, niet aan te gaan. Het is immers makkelijker om deze aan andere mensen toe te schrijven dan aan onszelf. Projectie kan soms ook geraffineerde vormen aannemen. Je bent er bijvoorbeeld van overtuigd dat je partner vreemdgaat. Niet omdat je daar aanwijzingen voor hebt, maar gewoon omdat je erg jaloers bent. In plaats van die jaloezie te onderzoeken, richt je dat vervelende gevoel op de ander terwijl hij of zij niets verkeerd doet.

‘Wat je zegt ben je zelf’ dat is in veel gevallen dus waar. Wat je een ander verwijt, of wat je aan hem of haar irriteert, zegt veel over jou. Dat komt omdat projectie een vorm van zelfbescherming is. De pijn, angst en onzekerheid die we liever niet voelen, richten we op een ander. Zo houden we het vervelende gevoel bij onszelf weg, en kunnen we de ander de schuld geven. Projectie gaat altijd samen met emotie: negatieve emoties, maar soms ook positieve emoties. Hoe groter de emotie, des te groter de projectie. Veel van deze emoties komen voort uit ons verleden en zijn een onbewust bestaan gaan leiden. Wanneer je deze emotie leert herkennen en erkennen leer je jezelf beter kennen en kun je een bewuster leven gaan leiden.

Wat is nu het doel van al deze informatie? Hoe meer je weet over projectie, hoe meer je over jezelf kunt leren. Denk maar eens na over de eigenschappen van je partner waar je je aan stoort, of de mensen die je op je werk een vervelend gevoel geven. Als je eerlijk naar jezelf kijkt, heb je dan een van die eigenschappen met hen gemeen? Of komt jouw verwijt misschien voort uit een angst of onzekerheid van jezelf? Elke keer dat je iets op een ander projecteert, heb je de kans om jezelf wat beter te leren kennen. Daarnaast hoeft projectie niet altijd negatief te zijn, er bestaat ook zoiets als positieve projectie. De kwaliteiten en talenten die je naar anderen toe projecteert, die zitten ook in jou. Verliefdheid is bijvoorbeeld ook een projectie.

De Redactie van Dit is mijn Toekomst